Winogrona można jeść na surowo, ale można je też przetwarzać. Winogrona możemy przerobić na dżem, sok, galaretkę, wino, wyciąg z pestek winogron, rodzynki, ocet winny i olej z pestek winogron. W zależności od odmiany winogrona mają różny smak. Zazwyczaj jest słodki lub kwaskowaty. Mogą być jasnożółte, żółtozielone, zielone, zielonoróżowe, różowe, wrzosowe, fioletowe, fioletowoniebieskie, fioletowogranatowe lub granatowe. Winogrona mają słodki, przyjemny zapach. Charakteryzują się kulistym, owalnym kształtem. Ich rozmiar zależy od odmiany i wykarmienia krzewu.
SADZENIE KRZEWÓW WINOROŚLI
Przygotowanie sadzonki
Sadzonkę winorośli o pojedynczym pędzie należy krótko przyciąć nad dwoma wyraźnymi, dorodnymi pąkami w celu wyprowadzenia krzewu na dwa silne pędy od samej ziemi. Jeśli sadzonka ma 2 i więcej pędów, to zostawiamy dwa najsilniejsze, pozostałe usuwamy. Na tych pozostawionych wybieramy najniżej położone, najsilniejsze pąki. Te, które rosną do środka - wyłamujemy, zostawiając te rosnące na zewnątrz. Nie można zostawiać więcej niż 2-3 silnych pąków na krzewie. Gdy sadzonka ma goły korzeń (nie jest ukorzeniona w doniczce), to wszystkie korzenie obcinamy na podobną długość . Można skrócić je do 15-18cm. Sadzonka powinna mieć ok. 30-35 cm długości. Dłuższe sadzonki kładziemy w dołku po skosie - patrz niżej.
Podłoże
Dołek należy zaprawić żyzną ziemią, dodatkowo również np. kompostem z dodatkiem wapna i starym, rozłożonym obornikiem (końskim, bydlęcym). Nadaje się do tego również bydlęcy obornik granulowany - ilość ok.2 kg na 1 winorośl.
Sadzenie wiosenne
Dołek do sadzenia ma być taki głęboki, aby zmieściła się tam cała długość sadzonki (ok. 30-35cm) plus ok.20cm. Sadzonkę ustawiamy prosto na kopczyku pulchnego podłoża razem z grubszym palikiem o dł. ok. 2m, do którego potem przywiążemy młode pędy. W przypadku, gdy sadzonka jest dłuższa, ustawiamy ją w dołku skośnie tak, by korzenie nie były głębiej niż 35cm pod ziemią i palik ustawiamy przy pąkach.
Sadzimy w ten sposób, by po posadzeniu, pąki, które zostawiliśmy do wzrostu, znalazły się w dołku o 15-20cm niżej niż poziom gruntu. Głęboki dołek jest po to, by utworzyć podziemny pień i głęboki system korzeniowy oraz by można było na zimę zasypać korzenie i pąki liśćmi, słomą, próchnicą i przysypać je jeszcze na wierzchu ziemią lub obłożyć jedliną, tworząc nieduży kopiec nad miejscem sadzenia. Wiosną po rozmarznięciu ziemi, jedlinę lub ziemię z kopczyka usuwamy razem z częścią liści/słomy okrywającej pąki. Część liści zostawiamy, by chroniły pąki przed przymrozkami. Pąki mają zostać zakryte. Należy pamiętać, by nie sadzić korzeni bezpośrednio na nawóz, ale przysypać go i częściowo wymieszać z żyzną ziemią. Po umieszczeniu sadzonki w dołku przysypujemy ją do połowy ziemią, podlewamy obficie wodą, a potem dosypujemy resztę ziemi w takiej ilości, by górne pąki znalazły się na głębokości ok. 5 cm. pod ziemią. Gdy w maju wyrosną pędy z sadzonki, należy zostawić tylko te 2 najsilniejsze i najdłuższe i przywiązywać je w miarę wzrostu do palika. Pozostałe pędy wyłamać. Na zimę, po opadnięciu liści, osłonić korzenie jak wyżej na wysokość 30cm. Na przedwiośniu osłonę rozgarnąć, a pędy z poprzedniego roku przyciąć krótko przy ziemi pozostawiając tylko 2 grube pąki. Zakryć je ponownie 5 cm pulchnej ziemi. Tak przycięty krzew wypuści grube i wysokie latorośle, z których będzie można uformować pnie lub ramiona. W tym roku krzewy prowadzimy też tylko na dwie latorośle, podwiązując je do palika. Tego samego roku lub bardzo wcześnie wiosną zrobić rusztowanie na winorośl.
Przy sadzeniu jesiennym sadzonki nie przycinamy. Sposób sadzenia został opisany powyżej. Na zimę krzew przykrywamy kopczykiem na wysokość 30cm. Wcześnie wiosną rozpoczynamy formowanie krzewu wg wskazówek jak powyżej.
PRZEPISY KULINARNE
Dżem z winogron ciemnych
Składniki:
1 kg ciemnych winogron
1 kg cukru
sok z 2 cytryn
laska wanilii, kora cynamonowa
Sposób przygotowania:
Winogron zasypać cukrem, przykryć i odstawić na 3 godziny. Kiedy puszczą sok, przełożyć do garnka i udusić na niewielkim ogniu. Po około 30 minutach od zagotowania, owoce przetrzeć przez sito. Następnie dalej gotować owoce, ale już na małym ogniu bez przykrywania garnka pokrywą. Owoce mają odparować nadmierną ilość soku i zgęstnieć. Dodać sok z cytryny i wanilię oraz cynamon. Pogotować dodatkowo ok.15 minut. Gorący dżem przekładać do słoików z nowymi zakrętkami. Zakręcać, odstawiać do góry dnem. Po ostygnięciu przenieść na miejsce przechowywania.
Kawa z sokiem z winogron i rumem (4 porcje)
Składniki:
5 filiżanek wody
6 czubatych łyżeczek zmielonej dobrej jakości kawy
125ml soku ze świeżych winogron
4 duże łyżki rumu
bita śmietana, rodzynki, zmielone lub w płatkach migdały, winogrona do dekoracji
Świeżo zaparzoną kawę rozlać do filiżanek, dodać po łyżce rumu i dopełnić sokiem z winogron. Udekorować śmietaną i pozostałymi dodatkami. Można wymyślić swoje własne.
